Ummak, ümit etmek, arzu ve beklenti gibi anlamlara gelen emel (çogulu: âmâl) Kur’an-i Kerim’de iki surede geçer. Bir ayette, “Kafirler zaman zaman ‘Keske Müslüman olsaydik.’ derler. Birak onlari! Yesinler, dünyadan faydalansinlar. ‘Emel’ onlari oyalasin, yakinda görecekler.” buyurulur. (Hicr, 3) Bu ayette emelin, kafirleri dünyaya baglayan ve ahireti unutmalarina ve isin sonunu görmemelerine yol açan niteliginden bahsedilmektedir. Hicr suresinin ilk ayetleri okundugunda Allah Tealanin ve Resulünün uyarilarini dinlemeyen inkarcilarin içi bos ve anlamsiz bir emelle oyalandiklari ve isin sonunu hesap etmedikleri, bu yüzden de kinandiklari açikça görülür. Yani kötülenen emelin kendisi degil kullanilma ve istismar edilme seklidir.
Diger bir ayette, “Servet ve evlat dünya hayatinin süsüdür. Kalici olan salih amel ise hem sevap hem de emel yönünden daha hayirlidir.” buyurulur. (Kehf, 46) Bu ayette mü’minler kalici salih amelleri emel edinmeye ve sevap kazanmaya tesvik edilmektedir. Her insanin söyle veya böyle bir emelinin olmasi tabiidir, lüzumludur ve faydalidir. Eger mü’minin emeli olacaksa, ki mutlaka olmalidir, bunun içi bos, anlamsiz ve ise yaramayan, oyaliyici ve gaflete düsüren bir emel degil; ise yarayan, kisiyi dünya ve ahiret mutluluguna erdiren, hakiki ve faydali bir emel olmasi lazimdir. Bu emel dünya hayatiyla ilgili mesru hususlari da amaç edinen ama daha fazla ahirete önem ve öncelik veren bir emeldir. Öncelikle ahiret islerini emel edinmekle beraber dünya islerini de ihmal etmemek ve onu da emel edinmek, ahiret emelinin ayrilmaz bir parçasidir. Zira dünya ahiretin tarlasidir, burada ne ekilirse orada o biçilecektir.

(Yazinin tamami derginin Nisan, 2023 sayisinda.)