Kur’an, Müslümanlarin inanç, ibadet, ahlak ve muamelat esaslarini tesis eden temel kaynaktir. Tasavvuf ise Kur’an ahlakinin, onun deruni yönünün, adab ve erkaninin özgün bir yorumla hayata intikal ettirilmis halidir. Diger bir deyisle tasavvuf yolunda ilerlemek, Kur’an’a siki sikiya sarilmaktan, hayati onun emirleri dogrultusunda sekillendirmek¬ten ve böylece Allah’in hosnutlugunu kazanmaktan geçmektedir. Bunun içindir ki, tipki diger Islami ilimlerde oldugu gibi tasavvuf ilminin en temel kaynaginin Kur’an oldugu, basta mutasavviflar olmak üzere tasavvuf üzerinde arastirmalar yapan uzmanlar tarafindan önemle vurgulanmaktadir. Nitekim temel ilke ve kavramlari düsünüldügünde; tasavvufun baska din ve kültürlerin etkisiyle degil, bizatihi Kur’an ve sünnetin temel ilkelerinin hayata aktarilmasi suretiyle tesekkül ettigi anlasilacaktir. Zira tasavvufun, bir hayat tarzi olarak Kur’an ve sünnette yer aldigi kanaatinde olan mutasavviflar bu düsüncelerini kaleme aldiklari eserle¬rinde delilleriyle ortaya koymuslardir. Mutasavviflarin bu çabalari tasavvuf kavramlarini konu edinen temel kaynaklarda en açik bir sekilde görülmektedir.
Tasavvufa yönelik elestirilere cevap vermek ve yanlis anlayislari tashih etmek suretiyle Kur’an’a ve sünnete uygun tasavvuf anlayisini ortaya koymak adina Serrac (v. 988), Kelabazi (v. 990), Ebu Talib el-Mekki (v. 996), Hücviri (v. 1072), Kuseyri (v. 1072), Herevi (v. 1089) ve Gazzali (v. 1111) gibi sufiler telif ettikleri tasavvuf klasiklerinde tasavvuf kavramlarini mümkün oldugunca ayetlerdeki kaynaklarini da zikretmek suretiyle anlatmislardir. Böylece tasavvufun Islami bir disiplin oldugu ve temel ögretilerinin Kur’an’a dayandigi mevzusu üze¬rinde önemle durmuslardir. Bu eserlerde kimi zaman ilgili ayet ve hadisler kavrama ait baslik altinda yorumsuz olarak siralanmakla yetinilmisken kimi zamansa ayetler hakkinda detayli tevillere gidilmistir. Ayrica kavramla ilgili önceki mutasavviflardan yapilan atiflarda çesitli ayetlere yer verilmis, peygamberlerin içlerinde bulunduklari hal ve makamlara dair kissalardan örnekler getirilerek isarette bulunulmustur. Dolayisiyla tasavvuf kaynaklarinda kavramlarin ayetlerle istidlal edilme çabasi her zaman var olmus ve tasavvufun Kur’an kaynakli bir ilim oldugu vurgulanmistir.

(Yazinin devami Ilim ve Irfan dergisinin Temmuz sayisinda. sayi: 59)