SOHBET: KALPTEN KALBE YOL ALMAK

Zaman zaman sosyal medyada insanlara, filan zamanda filan çagda yasasaydiniz k iminle konusmak, sohbet etmek isterdiniz, gibi sorular soruyorlar. Gaye, meshur bir zati yakindan tanimak, onunla sohbet etmek, ondaki birtakim vasiflarin sirrina ermek ve hatta o vasiflari kendine intikal ettirebilmektir. Yani onun gibi olmak. Bunu tasavvuf ehli yüzyillardir zaten uyguluyor. Hazret-i Muhammed Efendimizin ashabiyla sohbeti, onlari irsad etmesi, kendi halini, dilini ve sünnetini onlara aktarmasi ve nihayet onlardan da tasavvuf ehli vasitasiyla ayni feyzin, bereketin, nurun bizlere ulasmasi ve kiyamete kadar bu transferin devam etmesi muhtesem bir tablo degil midir? Evet, insaniz. Dertlesmeye, hallesmeye, gönül tamirine ihtiyacimiz var. Evet, insaniz bizden yukaridakilerle oldugu gibi bizden asagidakilerle de söze, kelama ve hatta onlarin gönül dokunuslarina ihtiyacimiz var. Salgin dediler, pandemi dediler bizleri evlere kapattilar. Hiç gönül kapanir mi; kahve bahane gönül sohbet ister diyen bir irfan neslinin gönlü kapanir mi? Gönüller daima açiktir; gönüller Allah’a açiktir. Bizler, Allah ile sohbet edebilmenin talimini yapiyoruz. Bu talim ancak bu sirra ermislerle mümkündür. Seytanin amellerini isleyenlerle edilen sohbet insani seytanin amellerini islemeye sevk edecegi gibi; Allah erleriyle edilen sohbet insani Allah’a ulastiran bir yol ve yöntem olur. Resulullah, ashabini bu yol ve yöntemle irsad etti, O’nun (sas) yol ve yöntemi kiyamete kadar en sahih irsad yol ve yöntemidir. Sohbet kelimesinin bir anlami da bir seye baglanmaktir. Ne de güzel yakisiyor degil mi; Allah’a baglanmanin yolu, O’na (cc) ulastiracak mürsidlerle sohbet halinde olabilmekten geçiyor.
Bize Peygamber Efendimizle, ashabiyla, kâmil velilerle, Hak ehli mürsidlerle her daim dostluk, arkadaslik ve sohbet halinde olmayi lütfeden Allah’a hamd olsun! Bütün hazirligimiz da O’nun (cc) huzurunda ayni ikram ve ihsana nail olabilmek içindir.

SOHBETTEKI INCELIKLER
DOÇ. DR. MAHMUD ESAD ERKAYA

Tasavvuf büyükleri Islam tarihi boyunca pek çok insanin Islam’i tanimasina ve bu dini sevip Müslüman olmasina vesile olmustur. Bunda tasavvuf ehlinin Islam’in temel ögretilerini hayatlarina aktarip Islam’i en güzel seklide temsil etmelerinin önemi büyüktür. Zira hal ve davranislar, insanlari etkilemede saatlerce konusup nasihat etmekten çok daha tesirlidir. Bu hususun farkinda olan mutasavviflarin gerek müritlerine gerekse tasavvufa disaridan bakan genis kitlelere hitap etmede kullandiklari metod sohbet metodu olarak anilmaktadir. Sözlükte; “kisa bir süre de olsa birlikte olmak, söylesi ve arkadaslik” gibi anlamlara gelen sohbet kavrami, her ne kadar Türkçede karsilikli muhabbet etmeyi çagristiran bir manaya sahip olsa da tasavvufta bundan çok daha kapsamli bir anlam alanina sahiptir. Tasavvufta sohbet, müridin seyhi ile birlikteligini, ayni mekani ve ayni ortami paylasmasini ifade eder. Bu birliktelik, müridin daima seyhinin hal ve hareketlerini takip etmesi, onun nasihatlerini dinleyip davranislarini taklit ederek onu rol model edinmesiyle gerçeklesir. Seyhi ile uzun bir müddet ayni ortamda bulunma firsati elde eden mürit, onun ilminden ve edebinden istifade ettigi gibi onun manevi kisiliginden de feyizlenme imkani bulur.

BIR GÖNÜL MEKTEBI: SOHBET
ISLIM GÜMÜSTEKIN

Tasavvufta sohbet, salikin manevi yolda mesafe kat etmesini temin eden en önemli vasitalardan birisi olup bu tasavvufi egitim esas itibariyla Hazret-i Peygamber ve ashabi arasindaki yakin iliskinin örnekligine dayanmaktadir. Sufiler; Hazret-i Peygamberin ashabini sohbet araciligiyla irsad etmesini, kendilerine bir usul olarak benimsemisler ve bu sünneti kendi çevrelerinde sohbet halkalari düzenleyerek devam ettirmislerdir. Tasavvufta sohbet kavrami ile hem kisiler arasindaki sevgi ve anlayis kaynakli birliktelik manasindaki dostluga dikkat çekilmekte hem de irsad maksadiyla bir araya gelinen ve çesitli dini konularin konusuldugu ortamlar kastedilmektedir. Tasavvufta sohbet, halvet, uzlet ve genel anlamiyla riyazet gibi tasavvufun nefs terbiyesinin ve seyri sülûkunun belli basli unsurlarindan birisidir. Bu minvalde tasavvuf kitaplarinda sohbet çesitli kategorilerde ele alinir ve genel itibariyla sohbet adabi ve ahkami basliklari çerçevesinde islenir.

RUHUN SIFASI: MUHABBET
GÖKHAN ERGÜR

Insan, sosyal olarak ancak bir ötekiyle anlam bulur. Yani bizim bu dünyada bir karsiligimizin olmasi, dünya yolculugumuzun bir anlami olmasi için ötekine muhtaciz. Su koca evrende tek basiniza oldugunuzu hayal edin, her sey ne kadar siradan, ne kadar tatsiz ve anlamsiz olurdu degil mi? Fakat simdi etrafimizda sevdiklerimiz, dostlarimiz, ailemiz var ve bizler onlarin varligiyla güç kazaniyor, kendimizi onlarin gözünde görüyor ve yasamin amacini onlarla beraber arayip kendimize dogru bir istikamet belirlemeye çabaliyoruz. Yalnizlik, yaralayicidir. Yalniz kalan kisi bir süre sonra hayati sorgulamaya, depresif belirtiler göstermeye ve ruhsal olarak giderek dibe çökmeye baslar. Ruhsal yönde baslayan bu çöküs bir süre sonra bedensel agrilara ve nihayetinde de çesitli fiziksel hastaliklara sebep olur. Yapilan bir arastirmada sesten ve görüntüden izole sekilde odaya kapatilan insanlarin 72 saat sonra çesitli sesler duyduklarini ve görüntüler gördüklerini söyledikleri tespit edilmistir. Arastirmacilar burada insanlarin kendi ruh ve beden bütünlügünü korumak için yalnizliga bir tepki gelistirdiklerini ve hayatta kalmak için halüsinasyonlar gördüklerini öne sürmüslerdir.

(Yazilarin tamami derginin Aralik, 2021 sayisinda.)